Deze week begon onze eerste week op de kraamafdeling/ materniteit van het ziekenhuis. Na een paar relatief rustige weken op de kinderafdeling/ pediatrie (goed voor de kinderen, maar minder interessant voor ons dat het zo rustig was), hoopten we dat er meer te doen zou zijn op de kraamafdeling aangezien de binnenplaats voor deze afdeling altijd vol zit met mensen.

Net als op de pediatrie begint de dag altijd met een algemene stafvergadering, in dit geval geleid door de gynaecoloog. We konden van tevoren wat met haar praten en onze doelstellingen voor onze tijd op de materniteit bespreken en kijken hoe we onze tijd het beste konden besteden en een deel van onze expertise op de afdeling konden inbrengen.

Tijdens de dagelijkse personeelsvergaderingen nemen de artsen en verloskundigen altijd alle bevallingen van de vorige dag (en nacht) door, evenals belangrijke statusupdates van opgenomen patiënten. Vooral op maandag duurt deze vergadering vrij lang, vaak zijn er 20-30 (of meer) bevallingen geweest tijdens het weekend!

Ons schema op de materniteitafdeling

Gedurende de twee weken dat we op materniteit werkten, splitsten Femke en ik ons op voor het begin van de dag. Ik volgde de verloskundige die pre- en postnatale consulten deed en Femke volgde de verloskundige die de ochtendcontrole deed bij de opgenomen patiënten (meestal de patiënten die via een keizersnede waren bevallen). Volgende week, onze tweede week op de kraamafdeling, wisselen we van plaats. Zodra we klaar zijn met onze respectieve vroedvrouwen, zijn we vrij om te volgen wat er in de receptie gebeurt en welke bevallingen er plaatsvinden.

Op dinsdag, na het volgen van de vroedvrouwen, konden we onze eerste bevalling waarnemen! We hadden gewoon geluk met de timing: we gingen naar de verloskamer enkele minuten voordat de vrouw beviel. Na de geboorte krijgt de baby een injectie met vitamine K en wordt bepaald of hij naar de neonatale afdeling moet worden gebracht. Dinsdag en donderdag zijn de dagen waarop keizersneden worden gepland, hoewel we (nog) niet de kans hebben gekregen er één te observeren.

We moesten ook een kleine presentatie voorbereiden voor de vrouwen na de geboorte over goede voeding tijdens de borstvoeding, met speciale aandacht voor bloedarmoede (ijzertekort) – een probleem dat hier veel voorkomt. Voor deze week hebben we ons vooral gericht op het verzamelen van feiten. In plaats van een schoolvoorbeeld te geven, moesten we van de vroedvrouwen leren welk voedingsadvies ook praktisch zou zijn, gezien het plaatselijke dieet en de toegang tot bepaalde voedingsmiddelen. We leerden bijvoorbeeld dat voor de gemiddelde vrouw vlees of vis vaak maar één keer per week gegeten wordt vanwege het beperkt budget.

Pre- en postnatale consulten

Het volgen van de verloskundige voor de pre- en postnatale consulten was erg interessant. Ze geven mensen hier niet echt formele afspraken, hoewel ze vaak een datum te horen krijgen waarop ze moeten komen. (Dat gezegd hebbende, mensen komen meestal willekeurig opdagen, ongeacht de datum die ze hebben gekregen). Ze worden geacht ‘s ochtends vroeg te komen, zich in te schrijven voor een consult en vooraf aan de kassa te betalen. Vervolgens worden hun dossiers verzameld in volgorde van aankomst en hoeven de patiënten alleen maar op de banken buiten de spreekkamer te gaan zitten tot ze worden opgeroepen – soms wel 2-3 uur lang! Voor deze consulten leken de meeste mensen rond 9 uur of zo aan te komen (op basis van hun betalingsbewijs), maar bij de gynaecoloog stonden de mensen al vanaf 8 uur in de rij voor haar kantoor.

De patiënten die naar een afspraak in het ziekenhuis komen, doen dat meestal omdat er een complicatie opgetreden is en zij door hun plaatselijke kliniek zijn doorverwezen. Maar anderen komen gewoon omdat ze liever in het ziekenhuis worden gezien en daar ook willen bevallen. De verloskundige neemt echt de tijd voor elke patiënt, soms duren de consulten wel een uur. Naast het doornemen van het dossier doet ze een controle op bloedarmoede (ijzertekort), een lichamelijk onderzoek van de buik en baarmoeder en luistert ze naar de hartslag (met de metalen kegel op de foto).

Afhankelijk van de behoeften van de patiënt werd ik soms ook opgeroepen om wat voedingsadvies te geven, bijvoorbeeld over algemene voeding tijdens de zwangerschap, over voldoende calcium/magnesium inname of over voeding tijdens ochtendmisselijkheid.

Op weg naar de markt 

Deze week waren we ook op een missie om eindelijk eens naar een lokale markt te gaan om verse producten te kopen, aangezien die niet in de supermarkten voorradig zijn. Na navraag bij verschillende mensen hoorden we vrij unaniem dat de Marché Depôt, in Parakou, de beste plek was om naartoe te gaan. En we hadden nog meer geluk, toen onze vriendin Perpétue, die één van de kantines in het ziekenhuis runt, aanbood ons mee te nemen en ons wegwijs te maken op de markt.

De markt besloeg een paar blokken langs de ringweg van Parakou in het westen. Veel van de verkopers hadden veel van dezelfde dingen; tomaten, uien, bladgroenten, pittige paprika’s, met een paar die wat extra’s verkochten zoals avocado’s, wortelen, kool, aardappelen, enz. Er waren een paar fruitstalletjes, een paar met conserven, en een hele sectie met alleen maar levende kippen. Het was een geweldige ervaring om een plaatselijke bewoner bij ons te hebben, die ook hielp bij het onderhandelen over de prijzen.

Het was verleidelijk om van alles te kopen en te proberen, maar we probeerden ons in te houden, aangezien we nog negen weken moeten inkopen en koken. Het hoogtepunt voor mij was het proeven van nieuw voedsel dat we nooit eerder hadden gezien (zoals een fruitsoort waarvan ze niet eens de Franse naam konden bedenken), en het eindelijk in handen krijgen van bakbananen om thuis te kunnen bakken.